بهترین ضمانت نامه در تامین مالی جمعی + انواع ضمانت نامه تعهد پرداخت

از آنجا که ریسک‌های هر فعالیت اقتصادی می‌تواند شکست آن را رقم بزند، ارائه ضمانت‌نامه به نوعی تعهدی است که ضرر سرمایه‌گذاران را پوشش می‌دهد. در یک معامله ساده بین دو فرد، سرمایه‌گذار ممکن است از طرف مقابل سفته دریافت کند تا مطمئن باشد او وظایف خود را به خوبی انجام می‌دهد، یکی از انواع معاملات نیز رهن و اجاره ملک است که ممکن است برخی از صاحبخانه‌ها به میزان مبلغ اجاره، از مستاجر درخواست ضمانتنامه مالی به شکل چک و یا سفته داشته باشند.

یکی از مراحلی که تامین مالی جمعی توسط کسب و کارهایی که درخواست دریافت سرمایه دارند انجام می‌شود، اخذ ضمانتنامه سرمایه‌پذیران است تا از طریق سکوهای تامین مالی جمعی به سرمایه گذاران ارائه شود.

این ضمانتنامه‌ها می‌تواند انواع مختلفی از جمله چک، سفته، اسناد مالکیت خانه و زمان و یا ضمانتنامه‌های بانکی باشند. البته سرمایه‌گذاران نیز تمایل دارند مطمئن‌ترین ضمانتنامه را برای سرمایه‌ای که در اختیار کسب و کارها قرار می‌دهند دریافت کنند، در مقابل کسب و کارها نیز به دنبال آن هستند که برای دریافت ضمانتنامه هزینه کمتری بپردازند.

در این بین، در فرایند تامین مالی جمعی، نهادهای ناظر برای تایید یک کسب و کار اولویت را به آن دسته از سرمایه پذیریان می‌دهد که ضمانتنامه‌های معتبری ارائه دهند.

در این مطلب از مجله آیفاند قصد داریم  انواع ضمانتنامه و اولویت‌بندی آنها برای سرمایه‌گذاران، سرمایه‌پذیران، نهادهای ناظر و فرابورس را شرح دهیم.

انواع ضمانتنامه در ایران چیست؟

براساس ارزش حقوقی و میزان نقدشوندگی، ضمانتنامه‌ها در نظام اقتصادی ایران انواع مختلفی دارند، نهادهای بانکی و مالی می‌توانند پس از فرایندهای ارزش گذاری و همچنین دستورالعمل‌های مربوطه ضمانتنامه صادر کنند.

ضمانتنامه تعهد پرداخت

ضمانتنامه تعهد پرداخت یک سند تجاری است، بر اساس این ضمانتنامه، دریافت کننده می‌تواند مبلغ آن را تا زمان سررسید از صادرکننده مطالبه کند.

یکی از کاربردهای ضمانتنامه تعهد پرداخت، تامین مالی جمعی است. اکنون بانک‌ها و یا صندوق‌های پژوهش و فناوری ضمانتنامه تعهد پرداخت را با مبالغ مشخص صادر می‌کنند.

ضمانتنامه تعهد پرداخت ممکن است به ارزش بخشی از اصل پول، کل اصل پول، اصل و بخشی از سود و یا کل مجموع اصل و سود صادر شود، اما در تامین مالی جمعی، ضمانتنامه تعهد پرداخت توسط بانک یا صندوق‌های پژوهش و فناوری فقط برای بازپرداخت اصل سرمایه صادر می‌شود و سودده بودن طرح تضمین نخواهد شد.

در طرح‌های تامین مالی جمعی، سرمایه پذیران معمولا با ارائه ضمانتنامه متعهد میشوند که اصل سرمایه را در پایان طرح به سرمایه گذاران بازگردانند، بنابراین در تامین مالی جمعی با پایان یافتن زمان طرح، اصل پول سرمایه گذاران بدون چون وچرا به سرمایه گذار بازگردانده می‌شود.

ضمانتنامه توثیق سهام

در این روش، سهام بورسی شرکت سرمایه پذیر که قابل معامله است، به عنوان وجه ضمانت در وثیقه سکوی تامین مالی جمعی قرار میگیرد. پس از رفع تعهدات سرمایه پذیران و پرداخت دیون، سهام متعلق به آن شرکت از توثیق طرف مقابل آزاد میشود. در صورتی که دریافت کننده وجوه در تامین مالی جمعی نتواند به تعهدات خود عمل کند، سکو می‌تواند نسبت به فروش سهام و نقد کردن مطالبات سرمایه‌گذاران اقدام کند.

ضمانتنامه تعهد پرداخت بانکی

ضمانتنامه‌های بانکی توسط بانک صادر می‌شود و این اطمینان را به سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران میدهد که ریسک‌های پرداخت وجوه در معامله، براساس شرایطی که در ضمانتامه مشخص شده، تضمین شده است.

معتبرترین نوع ضمانتنامه، ضمانتنامه تعهد پرداخت بانکی است که به ذی نفعی سکوی تامین مالی جمعی صادر می‌شود و این سکوها می‌توانند بدون هیچ قید و شرطی نسبت به وصول مبالغ اقدام کنند.

ضمانتنامه‌ها انواع مختلف دیگری نیز دارند که از جمله آن میتوان به ضمانت ملکی، ضمانت خودرویی و کالایی، ضمانت شخص ثالث معتبر، ضمانتنامه قرارداد فعال، و چک و سفته اشاره کرد.

انواع ضمانتنامه در تامین مالی جمعی

در تامین مالی جمعی با هدف کسب اطمینان از اینکه سرمایه پدیران تعهدات خود را ایفا می‌کنند، سکوهای تامین مالی جمعی برای آنکه بتوانند ریسک‌های احتمالی طرح را پوشش داده و اعتماد سرمایه‌گذاران را جذب کنند، از سرمایه پذیران ضمانتنامه اخذ می‌کنند.

چهار بازیگر فضای تامین مالی جمعی یعنی سرمایه‌گذار، سرمایه‌پذیر، سکوی تامین مالی و نهاد ناظر هر یک به نحوی به با ضمانتنامه ارتباط داشته و این موضو از نظر آنها اهمیت دارد.  

در بررسی میزان تمایل هر یک از این بازیگران به انواع ضمانتنامه، مشخص است که سرمایه گذاران و نهادهای ناظر هر دو تمایل بیشتری به ضمانتنامه‌های تعهد پرداخت داشته و از طرفی سرمایه پذیران نیز ترجیح می‌دهند ضمانت را از طریق چک و یا سفته ارائه دهند.

در این بین هزینه صدور ضمانتنامه نیز اهمیت بالایی در انتخاب نوع آن دارد و بر سود قابل پرداخت نیز تاثیرگذار است. صدور هر ضمانتنامه تعهد پرداخت بین  5 تا 20 درصد از کل مبلغ سرمایه مورد نیاز هزینه دارد و در مقابل صدور چک و سفته هزینه‌ای به دنبال ندارد.

 برای هر سرمایه پذیر، هزینه‌هایی همچون کارمزدهای تامین مالی جمعی، سود پرداختی و هزینه ارائه ضمانتنامه، مواردی است که در زمان تعیین سود در نظر گرفته شده و با توجه به توانایی شرکت در پرداخت این هزینه‌ها، سود نهایی محاسبه و به سرمایه گذاران اعلام می‌شود، بنابراین هرچقدر هزینه صدور ضمانتنامه افزایش یابد می‌توان انتظار کاهش سود پرداختی به سرمایه‌گذاران را داد.

 بنابراین درست است که در طرح‌های دارای ضمانتنامه تعهد پرداخت مخاطرات سرمایه گذاری کاهش می‌یابد اما باید در نظر داشت، سود حاصل از این طرح‌ها، کمتر از طرح‌هایی است که با چک و سفته ضمانت شده است.

 در این بین سکوهای تامین مالی جمعی نیز کسب و کارها را کاملا ارزیابی می‌کنند و فقط در شرایطی که آن کسب و کار توانایی عمل به تعهدات خود را داشته باشند طرح آنها را می‌پذیرند. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که با توجه به میزان ریسک پذیری هر سرمایه‌گذار، بهترین نوع ضمانتنامه از نظر وی انتخاب خواهد شد، بدیهی است سرمایه گذارانی که خطرپذیری بیشتری دارند طرح‌های با سود و ریسک بالاتر را انتخاب خواهند کرد.

البته پیشنهاد می‌شود برای کاهش ریسک، سرمایه هر سرمایه‌گذار در طرح‌های مختلف سرمایه‌گذاری شود.